Alweer helemaal thuis in Switi Sranan

Waar moet ik toch beginnen..er gebeuren elke dag zoveel dingen. Ik ga proberen zoveel mogelijk te vertellen en in 1 verhaal te proppen. Door de enorme gastvrijheid van Julien en Hetty en fam voel ik me weer helemaal thuis, dit geld ook voor ma.

Maandag 21-11-2016 heeft ma kennis gemaakt met de zusters en bewoners van Libi Makandra. Voor mij was het heel leuk om sommige zusters en personeelsleden weer te zien, en ook bewoners van 6 jaar geleden herkende ik nog. Een warm onthaal, de zusters omhelsde me en vroegen me wat ik kwam doen, en hoelang ik bleef.

Ik heb ma meegenomen alle huisjes langs, het complex is flink uitgebreid in de loop der jaren, er zijn ook woningen waar bewoners alleen in kunnen wonen, het zijn mooie woningen en liggen achteraan op het terrein waardoor je niet de indruk hebt dat je in een zorginstelling woont. Het kleinschalig wonen en zelfstandig wonen met zorg op afroep is hier nu dus ook gerealiseerd. Er is de afgelopen jaren dus hard gewerkt om de categorie zorgvragers die Libi Makandra heeft een ‘thuis’ te geven. Nieuwe woningen zijn voorzien van Airco, en in de bestaande bouw worden ook airco’s aangeschaft tzt.

Kortom heel fijn om te zien dat het bij Libi Makandra niet stil staat maar dat er toch steeds weer nieuwe ontwikkelingen zijn, ze doen hun best om de kwaliteit van zorg te waarborgen. Al is dat heel moeilijk want bij ons wordt heel veel vergoed vanuit de zorgverzekeringswet . (En wij mauwen dan nog over een eigen risico)

In Nederland vragen we een indicatie aan als een client niet zelfredzaam is, en dus zorg nodig heeft in thuissituatie of instelling en de ziektekostenverzekering dekt deze kosten. Hier is dat niet zo...Een client die niet meer voor zichzelf kan zorgen zal moeten worden opgenomen en moet dit zelf betalen.

Wetende dat de economie in Suriname slecht gaat, de koers van de SRD (de Surinaamse dollar keldert) dus het is het hoofd boven water houden, want wat als een bewoner de kosten van het Verzorgingshuis niet kan betalen omdat een zoon of dochter het salaris niet heeft gehad? Als instelling zet je je bewoners dan niet buiten... Hele vervelende situaties zijn dat. Zo zien we ook dat veel bewoners in gammele en kapotte rolstoelen zitten, ook mensen met CVA beschikken niet over een ergonomische rolstoel. Helaas worden deze kosten ook niet vergoed door de zorgverzekering, dus bewoners en fam moeten een rolstoel zelf aanschaffen, en die zijn in Suriname niet te betalen en ook niet beschikbaar.

Helaas ga ik dat niet met ma kunnen veranderen. Maar wat we wel gaan doen is met het bedrag de bewoners in het zonnetje zetten.

Er wonen zo’n 60 a 70 bewoners, in de ochtend worden ze gebaad en gaan dan naar het terras voor het ontbijt en sommige verblijven daar de hele dag. Er is sinds een jaar een activiteitenbegeleidster haar focus ligt op schilderen,kleuren. Dit is erg fijn voor de bewoners die hier deel aan kunnen nemen.

Julien stelde me voor aan de zorgmanager als “dit is Sanne de ambassadrice van Libi Makandra” klinkt best leuk toch, en past precies bij hetgeen we dit keer komen doen.

We hebben besproken wat we willen met het geld bedrag en we hebben het volgende gepland.

Op 2 december houden we Bingo met alle bewoners van Libi Makandra ( de Bingo molen hebben we aangeboden en de Bingo kaarten hebben we geplastificeerd) hier waren ze allemaal erg blij mee. Afgelopen dinsdag zijn we om 7 uur begonnen om mee te kijken/helpen in de zorg. De overdracht van nacht naar ochtend, de Ochtendzorg meegedaan en we hebben meegekeken met de Wondzorg, medicatie mee uitgezet. Onze aanpak is gewoon meekijken en meehelpen zodat we niet overkomen als beterweters of dat wij hier even de boel komen veranderen, we werken met de zusters mee en zien zo wat ze doen, hoe ze het doen en waarom ze het doen, in sommige gevallen kun je dan wel wat tips geven of uitleg geven. Zo kon ik met een Nederlandse zuster de wonden doen, en ze vond het erg fijn dat we zo samen konden bekijken wat t beste Wondbeleid was. Het is dan dus de kunst dat de zusters dit overnemen en zien dat het werkt. Foto’s van het werk op Libi Makandra kunnen we niet echt maken want dit is ivm de privacy van de bewoners, van de Bingo en het dagje weg zullen wel foto’s gemaakt gaan worden.

In de 1e of 2de week van December gaan we een dagje weg met de bewoners, en voor de bewoners die aan beide niet deel kunnen nemen (de bedlegerige) gaan we een snoezelmiddag houden.

We hebben afgelopen Weekend met Hetty en Julien locaties bezocht voor het dagje weg. Want wat is er toegankelijk met rolstoelen en is er voldoende schaduw? In Suriname is er niet echt rekening gehouden met accomodaties en hoe daar ouderen binnen te krijgen.....scheven stoepen/trappen/geen leuningen/geen grote toiletruimtes voor een rolstoel.

Het was een hele attractie an sich om alleen al een accommodatie binnen te komen.

Allereerst gingen we een kijkje nemen bij Cola Kreek dat is voor de ouderen ook bekend terrein, dit is een natuurlijk meer/kreek en de naam zegt het al het water heeft de kleur van cola (Google maar eens). Mij niet gezien dat ik daar in duik, men zegt dat de kleur komt door de bladeren.

Toen we bij de kassa aankwamen gaven we uitleg dat we even 10 minuten de locatie wilden bekijken om te inventariseren of we met onze doelgroep hier terrecht konden. Het is ongelofelijk maar de dame zei dat we gewoon dag entree moesten betalen alle 4 en geen korting gewoon de volle mep, en ook het parkeren moest betaald worden, ik hoorde het de dame tegen Julien zeggen door het praatluik (Julien bleef netjes en beleefd),ik heb 3 tellen gewacht met aanhoren, en stak toen ook mijn hoofd door het Luik en zei dat het alleen even 10 minuten het terrein op was voor een groep senioren bewoners voor een dagje uit. Maar nee hoor we moesten gewoon betalen....ik was allang omgedraaid, maar goed wij naar binnen, ik schok van de accomodatie, het was verpauperd en de zingende waterlelies van de Efteling zouden er niet hebben misstaan, cola water oke maar na een duik bovenkomen met een bos algen en Kreekkraal op je hoofd wordt niemand vrolijk van. Hoge afstapjes en het straalde gewoon treurnis uit. Na nog geen 10 min zijn we terug gelopen naar de uitgang, waar toen een man zei: gaan jullie nu alweer?? Ja aai en jullie lopen nu zelf ook inkomsten mis want we komen hier niet terug met onze ouderen. Succes met je Cola Kreek, ik zou nog geen euro betalen om hier te mogen zwemmen. Ik moest er geld bijkrijgen als weddenschap wie durft hierin te springen.... (Jullie snappen wel dat ik niet letterlijk heb gezegd maar t lag allemaal wel op t puntje van mijn tong.

Maar goed volgende locatie> Marinalex, aardige eigenaar en we mochten met de auto even terrein op, dit was al stukken beter als de vorige, dus deze was nu optie 1.

Julien stelde voor om ook naar White beach te gaan kijken, dit ken ik nog en vind ik persoonlijk mooi, rustig, en schoon, straalt veel meer sfeer uit.

Daar aangekomen bij receptie rijden we met de auto langs t loket, Julien deed ook onze ramen open (zijn geblindeerd) zodat ze ook ma en mij konden zien. Deed keurig rustig z’n verhaal, de dame zei: ik mag niemand binnen laten zonder te betalen, ik kon t echt niet begrijpen en zei mevrouw we willen echt alleen even kijken of de locatie voor onze ouderen geschikt is en dan doen we een boeking voor een hele grote groep. Tergend langzaam pakte ze haar telefoon en ging ze haar baas bellen, ik heb die vrouw continue aangekeken alsof ik ze elk moment op ging eten, en hoofdschuddend van ergernis haar aangekeken, en geloof me daar ben ik goed in, maar m'n mondje dichtgehouden. Nu komt ie hoor.... Ze hing op en zei jullie mogen 10 minuten het terrein op, we willen zien of u echt van Libi Makandra bent dus u moet zich legitimeren, en er mogen maar 2 man gaan kijken (wij deden de ramen dicht en moesten zo hard lachen) we waren met z’n vieren en vroegen ons af wat die twee extra ogen zouden doen? Hetty zei nog, denken ze dat we met 8 ogen white beach wegkijken en dat het dan simsalabim poef paf weg is? Julien en Hetty bleven in de auto met de stopwatch op 10 minuten en ma en ik hebben gekeken of de locatie geschikt was...en dat was het, dus we gaan nu bekijken welke data en welke bewoners er mee kunnen.

Nadien zijn we nog bij en heel mooi resort geweest, Julien wilde dit ons graag laten zien het Marina Resort Waterland dit was erg mooi, en luxe, we hebben hier wat gedronken.

Daarna doorgereden naar Jacana waar Dionne en Rab (dochter en schoonzoon van hetty en Julien) op een foodfestival stonden namens hun Loungebar BuitenGewoon (ik zou daar meehelpen achter de stand) mocht meteen aan de slag met bestellingen aannemen, afrekenen en cocktails inschenken. Erg leuk om ook eens te doen.

We doen en zien hier zoveel dat ik de volgorde niet kan aanhouden,want zo hebben we nu natuurlijk ook de beschikking over onze eigen ford fiesta. Wat een avontuur om hier links te rijden en deel te nemen aan het Surinaamse verkeer wat lak heeft aan regels van voorrang, inhalen, en dan nog tussen de strijd van de locale busjes die elkaar inhalen omdat ze de passagiers langs de weg als eerste willen oppikken. De eerste keer met klotsende oksels, maar nu voel ik me zo heerlijk om hier rond te kunnen rijden net zoals thuis. We zijn met de auto naar Paramaribo geweest, ik kon de weg heen nog 1 in X vinden. Bij het onafhankelijkheids plein aangekomen was de vraag waar te parkeren? Maar gelukkig er liep een meneer agent dus die aangesproken, waar ik mocht parkeren, ik stond nu ergens naast de weg, maar hij zei nee ik weet niet mang zet hem maar op de stoep...haha oke als meneer agent het zelf al niet weet dan zal het wel niet uitmaken, dus de fiesta op de stoep.

Ma Paramaribo voor t eerst gezien, de markt de winkels etc. Keek haar ogen uit. Zo anders zo druk zo niet hygiënisch, maar dit is Paramaribo.

We zitten elke middag avond gezellig bij Hetty en Julien op de veranda, eigenlijk zijn we alleen thuis om te slapen. Erg gezellig en genoeg spraakstof om zo de dag door te nemen. Ik vind de Surinaamse gastvrijheid zo mooi, Hetty vind dat we een afwas-tik hebben. Als we gegeten hebben (Hetty kookt en we helpen en kijken vaak mee hoe ze het doet, zodat we dit thuis ook kunnen doen) dan gaan ma en ik afwassen, ook niet meer als normaal als je zo bij een ander te gast bent, en alles maar voorgeschoteld krijgt. Maar Hetty vind het onzin en kan dit zo mooi genuanceerd brengen, dat we elkaar inhalen wie het eerst bij de afwas is. We willen gewoon meehelpen en ook wat doen.

Ik vertelde dat ik in de stad raak was gescheten door een vogel, Hetty zei me dat dat hier geluk brengt en dat ik dus eigenlijk een lot had moeten kopen... Sterker nog als je ergens staat en er valt een vrucht uit de boom op je dan betekend dat dat je zwanger bent haha dat is best handig in mijn situatie dan ga ik tegen die tijd gewoon een keer onder een appelboom staan ofzo.

Zo zijn er telkens weer voor ons nieuwe ‘Surinaamse’ weetjes, rituelen of wondertjes die hier overgedragen worden van voorouders naar moeder en van moeder naar kind. Ik vroeg aan Hetty waar het vandaan komt en waarom het ook echt werkt, maar dat antwoord is er niet. Je neemt het gewoon aan van je ouders en neemt het over. En je zult zien dat het werkt. Ik vind het zo mooi en bijzonder. Dat dit ook echt wordt overgenomen zonder je af te vragen of het wel echt is, en om die waarom vraag te stellen. Zo was er gisteren een baby op bezoek bij Hetty van een Achterneef, het Kindje was 3 maanden oud en had de hik. Hetty pakte een stukje servet maakte het nat en plakte het aan het voorhoofd van het kleintje, (op de manier als wij ons raakscheren om het bloeden te laten stoppen) en warempel het kind stopte in NO time met hikken....ik vond het verbazingwekkend. Hetty vertelde dat ze in Nederland vorige week in de trein zat en een Nederlandse baby had zo enorm de hik dat ze heeft gevraagd of ze het kind mocht helpen... Ze deed hetzelfde met een papieren zakdoekje en ook daar stopte de hik. Geweldig toch.

Gisterenavond mochten we mee naar Tante Elly en hebben we daar weer heerlijk gegeten, ik schrijf alles op wat ik eet en probeer dan straks weer lekker wat dingen uit thuis.. We kregen vers fruit mee uit de tuin.

Vandaag gaan we een avonddienst meedraaien en ik ga van 16 tot 00:00uur mee op de ambulance.

Eens kijken wat we hier weer mee gaan maken voor avonturen.

Er gebeurd zoveel tis zo jammer dat ik niet alles op kan schrijven. Dan zit ik de hele dag te typen...en is zonde van mijn tijd hier.

Zoals ik al dacht heb ik nog geen boek of tijdschrift gelezen, nog geen tijd voor gehad, als we de avond thuis komen zitten we heel even nog buiten op ons terras, alhoewel ik daar in de avond niet veel meer op m’n gemak zal zitten, want van de week zaten er twee gekko’s en een enorme sprinkhaan op t terras, en t dievenijzer was al dicht dus je zit als het ware in een kooi, ik heb geschreeuwd als een speenvarken want de sprinkhaan sprong alle kanten op en ik kon hem niet kapot krijgen met de bezemsteel want de haren van de bezem waren te zacht voor hem, zo groot was dat kreng.....brrrr bij elk ding wat hier beweegt in t donker schrik ik op, waardoor ons ma ook opschrikt en roept Weh weh. Haha twee helden op sokken dan hoor...

We hebben contact met Nederland via FaceTime (videobellen) ideaal en hele goede verbinding. Ook hebben we WiFi in ons huisje bij Hetty en bij Libi Makandra.

Zo konden we zingen voor mijn zus in Nederland voor haar verjaardag, is dat even gek aan de andere kant van de Oceaan, en wetende dat het bij jullie in de – graden is en ik hier per dag 4x douche ivm de 34 graden, en dan zijn het geen 34 graden zoals wij dat kennen. We lopen met een handdoekje in onze nek voor t zweet wat in straaltjes van je afdruipt. Maar mij hoor je niet klagen.

Het is voor ons allemaal goed vol te houden hier, gelukkig heb ik van Miriam toepasselijke cadeautjes meegekregen en zijn er bepaalde dagen dat ik een kaartje mag openen. Op die manier is het gemis allemaal wat draaglijker. En lang leve dan toch FaceTime en Whatsapp.

Nou allemaal dit was het weer voor even.

Tot een volgende keer.

Indien jullie reageren willen jullie dan je achternaam vermelden bij je reacties, is voor ons leuker om te weten wie wie is..

Bigi Brasa Marjo en Sanne